1915

- İtalya, İttifak devletlerinin yanında Birinci Dünya Savaşı'na girmişti. İtilaf devletlerine katıldığını açıkladı. Avusturya-Macaristan'a savaş ilan etti. (Wout van der Toorn, Logbook of the Low Countries, Seaside Publishing, 2012)

- 25 Şubat: Savaş Bakanı Enver Paşa 8682 nolu direktifle, ordudaki tüm Ermenilerin çıkartılmasını emretti. Amele taburlarına aktarılacaklardı. Ordu sırlarını Ruslara aktarmalarından endişe ediyordu. Kabul etmeyenler infaz edilecekti. (wikipedia.org)

- 19 Nisan: Cevdet Bey, Van'dan, amele taburlarına göndermek için 4bin asker talep etti. Ancak işe yarar genç erkekleri -direniş olmasın diye- katledeceği çok açıktı. Ermeniler, zaman kazanmak için, 500 asker verip, diğerlerinin yerine para göndermeyi teklif etti. Fakat Cevdet Bey, isyana kalkıştıklarını, onların tarafından tek bir kişi bile ateş ederse, kadın-çocuk demeden hepsini öldüreceğini söyledi. (wikipedia.org)

- 20 Nisan: Van'da Ermeni bir kadın taciz edilince, iki Ermeni erkek yardıma geldi. Osmanlı askerleri tarafından öldürüldüler. Ermeni savunması 30bin yerleşik, 15bin mülteci Ermeniyi korudu. 1500 kişi savaşabilir durumdaydı. Silahları az ve eskiydi. Rus General Yudenisch gelip kurtarana kadar çatışma devam etti. ABD'nin Osmanlı Devleti Büyükelçisi Henry Morgenthau, Halep ve Van'dan gelen raporlara göre, Ermenilerin Ruslarla işbirliği yaptıkları için tehcir edilmelerinin, savaş durumunda, doğru bir karar olacağına karar verdi. (wikipedia.org) (Son cümlede, İngilizce siteden yaptığım çevirinin doğru olduğundan emin değilim.)

- 23-24 Nisan: Gece. Kızıl Pazar. Osmanlı Devleti, İstanbul'da yaklaşık 250 Ermeni entelektüeli hapse attı. Sonra diğer şehirlerdekileri de... (wikipedia.org)

- 24 Nisan: Ermeni soykırımı. 1,5 milyon Ermeni Suriye ve Irak çöllerine sürüldü. (Wout van der Toorn, Logbook of the Low Countries, Seaside Publishing, 2012) 300e yakın Ermeni entelektüel ve liderinin İstanbul'dan Ankara'ya sürülüp çoğunun öldürülmesiyle başladı. İki aşamada gerçekleşti. Önce genç ve sağlıklı erkekler zor işlerde çalıştırılarak vs öldürüldü. Sonra kadınlar, yaşlılar, engelliler, çocuklar Suriye çölüne doğru yürüyüşe zorlandılar. Askerin yanında. Açlıktan, susuzluktan öldüler. Yolda tecavüze, soyguna uğradılar. (wikipedia.org)

- 29 Mayıs: Tehcir Yasası çıktı. Çoğu Ermeni lideri sürgüne yollandı ve öldürüldü. İttihat ve Terakki Merkez Komitesi çıkardı yasayı. Osmanlı hükümetine tehdit oluşturduğu düşünülen herkesin sınırdışı edilmesine karar verildi. (wikipedia.org)

- ABD'de Osmanlı Devleti'nin katliamları kasten yaptığına dair sık sık haber yapıldı. Roosevelt, savaşın en büyük katliamının bu olduğunu söyledi. Osmanlı askeri lideri, askerlerine "kadınalra ne istiyorsanız yapın" dedi. Tecavüz ettiler, seks kölesi olarak sattılar, Şam'da, Musul'da. Gıda, kalacak yer gibi ihtiyaçları sağlanmadan yürütüldüler. Alman demiryolu işçileri gibi kişiler, Ermenilerin yürüyüşünü görüp anılarına yazdı. (wikipedia.org)

- Osmanlı Devleti, hayatta kalanlar için, şimdiki Irak ve Suriye sınırında 25 toplama kampı kurdu. Talat Paşa'nın sağ kollarından biri olan Şükrü Kaya bu kampları yönetiyordu.  Bazıları toplu mezardı, bazıları geçiş noktasıydı. (wikipedia.org)

- 13 Eylül: Osmanlı Devleti'nde Terkedilmiş Mülkler Yasası çıkarıldı. Ermenilerden kalan her şey Osmanlı Devleti'ne ait olacaktı. Milletvekili Ahmed Rıza, Ermenilerin gönüllü gitmediğini söyleyerek karşı çıktı ama Yasa onaylandı.  (wikipedia.org)

- 16 Eylül: ABD Büyükelçisi Henry Morgenthau'nun raporundan sonra ABD'de The Near East Foundation kuruldu. İlk toplantısı bu tarihte oldu. The American Committee for Armenian and Syrian Relief (ACASR)'i oluşturdular. Yardım organizasyonuydu. Gönüllü çalışanları sorunlu bölgelerde yetimhane, okul, gıda deposu açtı. (wikipedia.org)

- 15 Aralık: NewYork Times haberi: "Million Armeniens Killed or in Exile. American Committee on Relief says victims of Turks are steadily increasing..." (wikipedia.org)

- 1915-1916: Gelibolu Cephesi. İngiltere ve Fransa'nın İstanbul'u ele geçirip Rusya yolunu güvenli kılmak amacıyla açtığı cephe. Başarısız oldular. (Wout van der Toorn, Logbook of the Low Countries, Seaside Publishing, 2012)

- Albert Einstein Genel Görelilik Teorisi'ni geliştirdi. (Wout van der Toorn, Logbook of the Low Countries, Seaside Publishing, 2012)